the language of conversation

sermo est a serie: sermo enim non potest in uno homine esse solo, sed ubi oratio cum altero conjuncta,

sequatur etiam convivia, etc.,

quod mihi servus sermonem serat,

sermones serere,

multa inter sese vario sermone serebant,

sermonem nobiscum ibi copulat,

dum sermones fabulandi conferant,

caput et pes sermonis,

cum ea tu sermonem nec joco nec serio Tibi habeas,

ibi illa cum sermonem occipit,

dum sermones caedimus,

sermonem cum aliquo conferre,

in nostris sermonibus collocutionibusque,

mature veniunt, discumbitur: fit sermo inter eos,

dum longior consulto ab Ambiorige instituitur sermo,

sermonis aditum cum aliquo habere,

nullum tibi omnino cum Albinovano sermonem ullā de re fuisse,

erat in ore, in sermone omnium,

aestivam sermone benigno tendere noctem,

referre sermones deorum,

consiliantibus divis,

et euntem multa loquendo Detinuit sermone diem,

nunc inter eos tu sermo es,

jucundus est mihi sermo litterarum tuarum,

littera sermonis fida ministra mei,

soles enim tu haec studiose investigare, quae sunt in hoc genere, de quo instituerat paulo ante Tubero quaerere,

in sermonem ingredi (just before: in disputationem ingredi),

(Scaevola) exposuit nobis sermonem Laelii de amicitiā habitum ab illo secum... Ejus disputationis sententias memoriae mandavi, etc.... ut tamquam a praesentibus haberi sermo videretur,

rebus his, de quibus hic sermo est,

feci sermonem inter nos habitum in Cumano. Tibi dedi partes Antiochinas, etc.,

in quo (circulo) de philosophiā sermo haberetur,

Socratici sermones,

in longum sermonem me vocas, Attice,

nunc enim sermo de naturā est,

meos multos et illustres et ex superiore et ex aequo loco sermones habitos,

sermo est oratio remissa et finitima cottidianae locutioni,

mollis est oratio philosophorum et umbratilis, etc.... Itaque sermo potius quam oratio dicitur,

soluta oratio, qualis in sermone et epistulis,

C. Piso, statarius et sermonis plenus orator,

si quis scribat, uti nos, Sermoni propiora,

vocem sermoni proximam,

ut litigantes quoque a sermone incipiant, ad vociferationem transeant,

comoedia... nisi quod pede certo Differt sermoni sermo merus,

et tragicus plerumque dolet sermone pedestri Telephus et Peleus, etc.,

ille (delectatur) Bioneis sermonibus et sale nigro,

Albi, nostrorum sermonum candide judex,

nec sermones ego mallem Repentes per humum quam res componere gestas,

fama, rumor): vulgi sermo,

nunc per urbem solus sermo est omnibus, Eum, etc.,

sermo est totā Asiā dissipatus, Cn. Pompeium, etc.,

mihi venit in mentem multum fore sermonem, me, etc.,

si istiusmodi sermones ad te delati de me sunt, non debuisti credere,

in sermonem hominum venire,

audita et percelebrata sermonibus res est,

vix feram sermones hominum, si, etc.,

vestrae perigrinantur aures, neque in hoc pervagato civitatis sermone versantur,

refrigerato jam levissimo sermone hominum,

sermones inimicorum effugere,

sermones lacessere, reprimere,

ne putet aliquid oratione meā sermonis in sese aut invidiae esse quaesitum,

dabimus sermonem iis, qui, etc.,

materiam sermonibus praebere,

sermone eo debemus uti, qui notus est nobis, ne, ut quidam Graeca verba inculcantes jure optimo rideamur,

cujus (Terentii) fabellae propter elegantiam sermonis putabantur a C. Laelio scribi,

et sane quid est aliud vetus sermo quam vetus loquendi consuetudo?

cui (Catulo) non solum nos Latini sermonis, sed etiam Graeci ipsi solent suae linguae subtilitatem elegantiamque concedere,

in Latino sermone,

quae philosophi Graeco sermone tractavissent, ea Latinis litteris mandaremus,

patrii sermonis egestas,

cum lingua Catonis et Enni Sermonem patrium ditaverit,

aves, quae sermonem imitantur humanum... Agrippina turdum habuit imitantem sermones hominum... lusciniae Graeco atque Latino sermone dociles,

si quis ita legaverit: Fructus annuos, etc., perinde accipi debet hic sermo, ac si, etc.,

verbum nullum fecit,

si ullum verbum faxo,

qui verbum numquam in publico fecerunt,

facere,

spissum istud amanti est verbum veniet, nisi venit,

videtis hoc uno verbo unde significari res duas et ex quo et a quo loco,

verbum voluptatis,

vox voluptatis,

libenter verbo utor Catonis (i. e. origines),

verbum usitatius et tritius,

verbum scribere... verbi litterae,

nec vero ullum (verbum) aut durum aut insolens, aut humile aut longius ductum, etc.,

verba rebus impressit,

in quo etiam verbis ac nominibus ipsis fuit diligens (Servius Tullius),

quid verbis opu'st?

haec plurimis a me verbis dicta sunt,

verba facere,

ut verbis, quid sit, definiam,

verba ponenda sunt, quae vim habeant illustrandi, nec ab usu sint abhorrentia, grandia, plena, sonantia, etc.,

dialecticorum verba nulla sunt publica: suis utuntur,

verborum delectum originem esse eloquentiae,

multis verbis ultro citroque habitis ille nobis est consumptus dies,

for which: verba fiunt mortuo,

fabellae Latinae ad verbum de Graecis expressae,

ediscere ad verbum,

ea quae modo expressa ad verbum dixi,

somnium mirifice ad verbum cum re convenit,

ego poteram morbos, et id verbum esset e verbo,

verbum de verbo expressum extulit,

verbum pro verbo reddere,

nec verbum verbo curabis reddere fidus Interpres,

si quis, verbi causā, oriente Caniculā natus est,

qui verbi causā post mortem amici liberos ejus custodiant,

ut propter aliam quampiam rem, verbi gratiā propter voluptatem, nos amemus,

praetores, praetorios, tribunos plebis, magnam partem senatūs, omnem subolem juventutis unoque verbo rem publicam expulsam atque extirminatam suis sedibus,

pax, te tribus verbis volo,

verbis paucis quam cito Alium fecisti me,

cui verbo mandabo, quid, etc.,

postquam Caesar dicendi finem fecit, ceteri verbo alius alii varie adsentiebantur,

aut verbo adsentiebatur, aut pedibus in sententiam ibat,

gratum mihi feceris, si uxori tuae meis verbis eris gratulatus,

anulum quem ego militi darem tuis verbis,

denuntiatum Fabio senatus verbis, ne, etc.,

quod nunc habes!

verum est verbum, quod memoratur: ubi amici, ibidem opus,

quod verbum in pectus Jugurthae altius quam quisquam ratus erat descendit,

nomen): qui omnia verborum momentis, non rerum ponderibus examinet,

verbo et simulatione (opp. re verā),

existimatio, dedecus, infamia verba sunt atque ineptiae,

verborum sonitus inanis,

in quibus (civitatibus) verbo sunt liberi omnes?

cui verba dare difficile est,

vel verba mihi dari facile patior in hoc, meque libenter praebeo credulum,

curis dare verba,

Aristoteles orationis duas partes esse dicit, vocabula et verba, ut homo et equus, et legit et currit, etc.,

aeris flos,

squama aeris,

aes fundere,

conflare et temperare,

India neque aes neque plumbum habet,

aurum et argentum et aes,

simulacrum ex aere factum,

valvas ex aere factitavere,

ducere aliquem ex aere,

ducere aera,

aes Corinthium,

Et prior aeris erat quam ferri cognitus usus: Aere solum terrae tractabant, aereque belli Miscebant fluctus et vulnera vasta serebant, etc.,

quae ille in aes incidit, in quo populi jussa perpetuasque leges esse voluit,

non tuba directi, non aeris cornua flexi,

aes signatum,

so aes alone: si aes habent, dant mercem,

ancilla aere suo empta,

gravis aere dextra,

effusum est aes tuum,

neque in zona aes (tollerent),

etiam aureos nummos aes dicimus,

habere aes alienum,

aes alienum amicorum suscipere,

contrahere,

facere,

conflare,

in aes alienum incidere,

in aere alieno esse,

aere alieno oppressum esse,

laborare ex aere alieno,

liberare se aere alieno,

aes alienum dissolvere,

aere alieno exire,

in animo habui te in aere meo esse propter Lamiae nostri conjunctionem,

denis milibus aeris gravis reos condemnavit,

indicibus dena milia aeris gravis, quae tum divitiae habebantur, data,

aeris miliens, triciens,

qui milibus aeris quinquaginta census fuisset,

nec pueri credunt, nisi qui nondum aere, i. e. quadrante, lavantur (those who bathed paid each a quadrans),

dum tu quadrante lavatum Rex ibis,

negabant danda esse aera militibus,

aibat,

aibant,

as aisti,

aierunt,

veltu mihi aias vel neges,

negat quis? nego. Ait? aio,

Diogenes ait, Antipater negat,

quasi ego id curem, quid ille aiat aut neget,

ait hac laetitiā Deiotarum elatum vino se obruisse,

debere eum aiebat, etc.,

Tarquinium a Cicerone immissum aiebant,

Vos sapere et solos aio bene vivere,

Pacuvio, inquit alius,

Vos o, quibus integer aevi Sanguis, ait, solidaeque, etc.,

12, 156: O fortunati mercatores! gravis annis Miles ait,

Causa optumast, Nisi quid pater ait aliud,

Admirans ait haec,

Haec ait,

Sic ait, et dicto citius tumida aequora placat,

Also of what follows: Sic ait in molli fixa toro cubitum: “Tandem,” etc.,

ut ait Statius noster in Synephebis,

ut ait Homerus,

ut ait Theophrastus,

ut ait Thucydides,

ut ait Cicero,

9, 56, 60: ut Cicero ait,

ut Demosthenes ait,

ut rumor ait,

ut ait in Synephebis,

Germ. man sagt), either placed after it or interposed: eum rem fidemque perdere aiunt,

quando, ut volumus, non licet,

docebo sus, ut aiunt, oratorem eum,

Iste claudus, quemadmodum aiunt, pilam,

conspexit, ut aiunt, Adrasum quendam vacuā tonsoris in umbrā,

ut ait lex Julia,

Praetor ait, in eadem causā eum exhibere, etc.,

Aiunt aediles, qui mancipia vendunt, etc.,

Ait oratio, fas esse eum, etc.,

Ain tu? Scipio hic Metellus proavum suum nescit censorem non fuisse?

ain tute,

ain tandem ita esse, ut dicis?

ain tandem? insanire tibi videris, quod, etc.,

ain tandem? inquit, num castra vallata non habetis?

negantia contraria aientibus,

exercitatio ex quā consuetudo gignitur,

dicunt... consuetudine quasi alteram naturam effici,

ad parentium consuetudinem moremque deducimur,

majorum,

Siculorum ceterorumque Graecorum,

eorum dierum,

non est meae consuetudinis rationem reddere, etc.,

consuetudinem tenere, etc.,

haec ad nostram consuetudinem sunt levia,

contra morem consuetudinemque civilem aliquid facere,

quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut, etc.,

cottidianae vitae,

virtutem ex consuetudine vitae sermonisque nostri interpretemur,

vitae meae,

and sermonis,

communis sensūs,

jam in proverbii consuetudinem venit,

victūs,

otii,

peccandi,

splendidior loquendi,

loquendi,

dicendi,

docendi,

vivendi,

immanis ac barbara hominum immolandorum,

classium certis diebus audiendarum,

indocta,

assidua,

longa,

vetus,

communis,

vulgaris,

bene facere jam ex consuetudine in naturam vortit,

omnia quae in consuetudine probantur,

negant umquam solam hanc alitem (aquilam) fulmine exanimatam. Ideo armigeram Jovis consuetudo judicavit,

Germani celeriter ex consuetudine suā phalange factā impetus gladiorum exceperunt,

pro meā consuetudine,

consuetudine suā Caesar sex legiones expeditas ducebat,

consuetudine animus rursus te huc inducet,

huc cum se consuetudine reclinaverunt,

plures praeter consuetudinem armatos apparere,

contra consuetudinem,

supra consuetudinem,

(jus) constat ex his partibus: naturā, lege, consuetudine, judicato... consuetudine jus est id, quod sine lege aeque ac si legitimum sit, usitatum est,

consuetudine jus esse putatur id, quod voluntate omnium sine lege vetustas comprobavit,

consuetudini Latinae oeconomicum Xenophontis tradere,

7: nostra (opp. Graeca),

(Deiotarus) cum hominibus nostris consuetudines, amicitias, res rationesque jungebat,

victūs cum multis,

victūs,

domesticus usus et consuetudo est alicui cum aliquo,

consuetudine conjuncti inter nos sumus,

consuetudine ac familiaritate,

so with familiaritas,

dare se in consuetudinem,

insinuare in alicujus consuetudinem,

immergere se in consuetudinem alicujus,

epistularum,

nutrimentorum,

So also freq.: consuetudo stupri,